اگر شما جزو افرادی هستید که قصد کاهش وزن و یا کنترل آن را دارید، لازم است بیش از پیش به رژیم غذایی خود توجه کنید و از اشتباهاتی که مانع پیشرفتتان شده و یا باعث آسیب به سلامتی‌تان می‌شوند، دوری کنید.
1. ممنوع کردن همه گروه‌های غذایی
با وجود جملات متناقض و گمراه کننده‌ای همچون “کربوهیدرات‌ها برای شما مضر هستند! چربی‌ها شما را چاق می‌کنند! و …”، انتخاب یک برنامه غذایی متناسب دشوار است. اگرچه درک این مساله که حذف کامل یک گروه غذایی می‌تواند میزان کالری را کاهش داده و در نهایت باعث کاهش وزن شود، از لحاظ تئوری منطقی به نظر می‌رسد، اما الزاما برای بدن مفید نیست.
محققان بر این باورند که غذاها بر اساس ویژگی‌های مواد مغذی موجود در آن‌ها، طبقه‌بندی شده‌اند؛ بنابراین هیچکدام از آن‌ها را نمی‌توان جایگزین دیگری کرد. برای مثال همه دستورالعمل‌های غذایی جهانی، موادغذایی را به 5 گروه مختلف غلات، میوه‌ها، سبزیجات، گوشت و لبنیات تقسیم می‌کنند. هر گروه غذایی، خود شامل مواد مغذی مختلف همچون کربوهیدرات‌ها، فیبر، ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها، فولات، پروتئین، کلسیم، منیزیم و… می‌باشند. حذف کامل هر یک از این گروه‌ها، بدن را از وجود این مواد مغذی که برای عملکرد طبیعی آن ضروری هستند، محروم می‌کند. بنابراین با اینکه ممکن است در ابتدا با کم کردن کالری مصرفی، شاهد کاهش وزن خود باشید؛ ولی به محض شروع مصرف دوباره این مواد غذایی وزن شما مجددا افزایش می‌یابد. همچنین اگر این کالری‌ها را به رژیم غذایی‌تان برنگردانید ممکن است دچار کمبود شوید.
2. حذف کردن وعده‌های غذایی
حذف وعده‌های غذایی ممکن است یک راه حل سریع و منطقی برای کاهش وزن به‌نظر برسد؛ اما انجام این کار به صورت منظم باعث سردرگمی متابولسیم بدن و در طولانی مدت منجر به اضافه وزن می‌شود. علاوه بر این، حذف کردن وعده‌های غذایی به دلیل کاهش مواد مغذی می‌تواند باعث کاهش متابولیسم بدن شود.
برای درک بهتر این موضوع، بدن خود را همچون یک گوشی موبایل تصور کنید. موبایل برای کار کردن نیاز به باتری کافی دارد و زمانی که باتری آن ضعیف است وارد حالت ذخیره انرژی می‌شود (به طور مشابه، در ساختار بدن انسان نیز در زمان کمبود انرژی و مواد مغذی، به طور هوشمند و به منظور ذخیره باقی‌مانده انرژی، متابولیسم بدن کند می‌شود). در حالت ذخیره انرژی تمامی برنامه‌های غیر ضروری موبایل (و به طور مشابه برخی مکانیزم‌های داخلی بدن) به حالت تعلیق در می‌آیند. در نتیجه با این که در این حالت هنوز می‌توانید به فعالیت‌های خود ادامه دهید، اما کالری کمتری می‌سوزانید. به همین دلیل با حذف وعده‌های غذایی، امکان افزایش و ترمیم مجدد انرژی از دست رفته بدن وجود نخواهد داشت؛ مانند اینکه امکان شارژ مجدد گوشی موبایل را از آن بگیریم. به طور خلاصه می‌توان گفت، مصرف مواد غذایی حاوی مواد مغذی، متابولیسم بالای بدن را حفظ می کند و در نهایت منجر به کاهش وزن می‌گردد.
3. اعتدال نداشتن در خوردن
ما همیشه درباره اهمیت داشتن اعتدال و میانه‌روی در همه امور شنیده‌ایم ولی معمولا در اجرای آن در زندگی روزمره خود شکست می‌خوریم. اعتدال به معنی اجتناب از افراط و تفریط، و در مورد رژیم‌های غذایی، توجه کردن به اندازه سهم هر وعده و جلوگیری از پرخوری می‌باشد. چرا که مغذی‌ترین غذاها هم در صورت مصرف بیش از حد، ممکن است رژیم غذایی شما را از مسیر صحیح خارج کند.
برخی از افراد کنترل کمی بر روی تغذیه خود دارند و نمی‌توانند بفهمند بدنشان چه زمانی به غذا نیاز دارد. معده ما پس از غذا خوردن، سیگنال‌هایی را به مغز می‌فرستد و با این کار فرمان سیری صادر می‌شود. اما زمانی که پرخوری می‌کنیم، معده به مرور حجیم می‌شود و به این ترتیب ناخواسته ظرفیت معده را برای ارسال سیگنال به مغز بالا می‌بریم و این کار در نهایت منجر به افزایش وزن می‌گردد.
4. افتادن در دام رژیم‌های سم‌زدایی
اغلب ما پس از خوردن و نوشیدن بیش از حد در یک دوره زمانی خاص، برای برگشتن به حالت قبلی از رژیم‌های دتاکس (سم‌زدایی) قوی استفاده می‌کنیم. اما چیزی که اکثرما متوجه آن نمی‌شویم این است که بدن ما برای پاکسازیِ خود نیازی به کمک ندارد. در لحظه‌ای که شما این متن را می‌خوانید، کلیه‌ها، کبد، روده‌ها، پوست و ریه‌های شما، مواد زائد را دفع کرده و بدن را سم‌زدایی می‌کنند. ما برای دفع سموم جمع شده در بدن، نیازی به محروم کردن آن از مواد مغذی ضروری‌اش نداریم.
به جای این اقدامات بهتر است که از محصولات، قرص‌ها، پودرها و چای‌های سم‌زدا دوری کرده و در عوض مواد غذایی مثل سبزیجات، گوشت بدون چربی و سایر غذاهای مقوی را در رژیم غذایی خود بگنجانیم.
به طور طبیعی، فرآیند سم‌زدایی در کبد طی دو مرحله اتفاق می‌افتد. فاز اول شبیه به فرآیند دور ریختن مواد زائد و یا سموم به سطل زباله و فاز دوم زمانی است که آن سطل زباله را خالی می‌کنیم (در واقع زمانی که ما سموم را از بدن خود دفع می‌کنیم). ما با گنجاندن سبزیجاتی همچون کلم پیچ، کلم بروکلی و گل کلم، که به عنوان حذف‌کننده‌های قوی سموم شناخته شده‌اند، در رژیم غذایی خود می‌توانیم به تسریع فرآیند طبیعی سم‌زدایی در بدن کمک کنیم.
5. خوردن بیش از حد پس از ورزش
هیچ چیز بهتر از ورزش کردن باعث کالری‌سوزی نمی‌شود، با این حال بسیاری از ما نمی‌دانیم که سیکس پک در واقع در آشپزخانه ساخته می‌شود! کاهش وزن، 20 درصد حاصل ورزش کردن و 80 درصد در نتیجه داشتن یک رژیم غذایی مناسب به دست می‌آید. بعد از تمرین، خوردن یک وعده غذایی مناسب برای ریکاوری موثر و عضله سازی بسیار مهم است. با این حال به طور مثال، بدن ما در یک وعده غذایی فقط می‌تواند تقریباً 20 تا 25 گرم پروتئین استفاده کند. این یعنی پروتئین، کربوهیدرات و چربی بیش از حد در بدن ما به عنوان چربی ذخیره می‌شوند. خوردن بیش از حد پروتئین یکی از بزرگترین اشتباهات رژیم غذایی است!
بنابراین اگر فکر می‌کنید که پس از ورزش به دلیل اینکه سخت تلاش کرده‌اید استحقاق افراط در مصرف غذاهای ناسالم و فرآوری شده را دارید، باید بدانید که با این کار ممکن است اثر تمام تمرینات سخت را از بین ببرید. اما از طرف دیگر اگر بعد از ورزش احساس گرسنگی شدید می‌کنید، ممکن است به این دلیل باشد که قبل از ورزش غذای کافی دریافت نکرده‌اید.
بنابراین توصیه می‌کنیم که فریب رژیم‌های مُد روز را نخورید! شما می‌توانید رژیم غذایی مطلوب و منحصر به فردتان را با توجه به ژن‌های خود، با استفاده از تست تغذیه پروفسور دی ان ای برنامه‌ریزی کنید. همچنین تست ورزش پروفسور دی ان ای نیز می‌تواند به شما کمک کند تا با توجه به ویژگی‌ها و ساختار بدن خود بهترین برنامه ورزشی برای کاهش یا افزایش وزن را دریافت نمایید.
